İnfina Blog

Robo Danışmanlıklarda Online Hesap Açılımı

Robo Danışmanlıklarda Online Hesap Açılımı

Dünyada aktif olarak çalışan 200’den fazla robo danışmanlık sistemi bulunmaktadır. Bunların bir kısmı banka ve aracı kurumların ek hizmeti olarak sunulurken yaklaşık yarısı da sadece varlık yönetimi odaklı fintech girişimleridir.

Bir önceki yazımızda dünyadaki robo danışmanlık hizmetlerinin süreçlerinden bahsetmiştik. Robo danışman müşterisi olmanın ilk adımı online hesap açımı dünyada hem bankalara bağlı olan hem de bağımsız fintech girişimi olan robo danışmanlar tarafından mümkün kılınıyor.

Online hesap açımı kurumlar arasında farklılıklar gösterse de genel hatlarıyla beş bölüme ayrılabilir:

  • Müşteri bilgilerini alma
  • Kişisel bilgilerin kontrolü
  • Sözleşme
  • Müşteriye özel risk profilini oluşturma
  • Robo danışmanın yöneteceği varlığın aktarımı

Müşteriye özel risk profili oluşturma ayrı incelenmesi gereken bir başlık olduğu için bir sonraki yazımızın konusu olacak. Bu yazımızda farklı tip robo danışmanların online olarak müşteri bilgilerini alma, bu bilgilerin kontrolü, sözleşme imzalanması ve müşterilerin yönetilecek varlıklarının aktarımı adımlarını nasıl uyguladıklarından bahsedeceğiz.

Bankaların hizmeti olan robo danışmanlık hizmetinden faydalanmak için halihazırda banka müşterisi olmanız ve bankada hesabınızın olması gerekiyor. KYC (Know Your Customer) sistemiyle çalışan bankalarda ek bir sözleşme, kimlik bilgilendirmesi ve doğrulaması gerekmeden robo-danışmanlık hesabınızı açıp bankadaki hesaplarınızdan para transferi yapıyorsunuz. Süreç hem müşteriler hem de kurumlar açısından oldukça hızlı ve verimli bir şekilde gerçekleşiyor.

Bu süreçler bankalardan bağımsız fintech girişimi robo danışmanlar için biraz daha farklı işliyor. Öncelikle e-posta adresiniz ve şifreniz ile ön müşteri kaydı gerçekleştiriyorsunuz. Ardından kişisel bilgilerinizi girmeniz isteniyor. ABD ve Avrupa’da incelediğimiz tüm robo danışmanlık şirketleri beklenileceği gibi isim-soyad, adres, telefon numarası gibi bilgilerinizi istiyorlar. Amerika’da hizmet veren şirketler genelde yabancılara hizmet vermiyorlar. Avrupa Birliğinde kurulu olanlar ise tüm Avrupa Birliği ülkelerine olmasa bile bir kısmına hizmet verebiliyor.

Bilgilerinizin kontrol edilmesi aşamasında ülkeler ve kurumlar arasında farklılaşmalar gözlemleniyor. Örneğin ABD’deki bağımsız robo-danışmanlar kişisel bilgilerin ardından sosyal güvenlik numaranızı girmenizi istiyorlar ve bu numara ile bilgilerinizi kontrol ediyorlar. Bizdeki kimlik numarası gibi bir altyapı ile devlet sistemi üzerinden kimliğiniz doğrulanıyor. İngiltere’deki Monzo isimli bir dijital banka elinizde resimli bir kimliğinizi tuttuğunuz kısa bir video çekip yüklemenizi istiyor. Kurumlar tüm bu işlemleri kendi uygulamaları üzerinden gerçekleştiriyor.

Kişisel bilgilerinizin kontrolünden sonra sözleşme kısmı geliyor. Ekranda gösterilen sözleşmeyi sonuna kadar kaydırıp farklı şekillerde onaylayabiliyorsunuz. Örneğin bazı şirketler sizin için bazı imza örnekleri oluşturuyor ve kendiniz bir imzayı seçip dokümanın belirtilen noktalarına tıklayarak atabiliyorsunuz. Onayladığınız sözleşme e-posta hesabınıza gönderiliyor. Bu çözüm dokümanların ıslak imza gereksinimi yüzünden fiziksel olarak el değiştirmesi gibi çok ciddi bir operasyonel verimsizliği ortadan kaldırıyor.

En son adımda robo danışmanın yöneteceği varlığın aktarımı geliyor. Robo danışmanın önyüzlerinden entegre etmek istediğiniz bankanızı seçip banka müşteri numaranızı ve şifrenizi giriyorsunuz. Telefonunuza gelen doğrulama kodunu girdikten sonra Robo danışman önyüzlerinden seçili bankalarda ne kadar varlığınız olduğunu görebiliyor ve tek tuşla varlık aktarımı yapabiliyorsunuz. ABD ve Avrupa’da açık bankacılık regülasyonları sayesinde tüm bankalar üçüncü kurumlarla isteyen müşterilerinin bilgilerini paylaşmak zorunda olduğundan robo danışmanlar neredeyse tüm bankalarla entegre olabiliyor. Bu sayede hem müşteriler tek bir platformdan tüm hesaplarını görebiliyor hem de havale/EFT gibi işlemlerle uğraşmadan kolay ve hızlı bir şekilde para aktarımı yapabiliyor.

Sonuç olarak akışlar farklı da olsa kurumlar güvenli bir şekilde sizi tanıyarak bir hesap açılımı gerçekleşiyor. Hesabınızı en fazla 7–10 dakika içinde açabiliyorsunuz. Tüm bu süreçler yasal dayanaklara sahip ve gerektiğinde kanıtlanabilecek bilgileri sağlayacak şekilde tasarlanmış. Günümüzde herkesin bilgileri güvenli devlet sistemlerinde tutulduğu için kolaylıkla doğrulama da yapılabiliyor. Eğer şirket verdiğiniz bilgileri yeterli bulmazsa ek belge isteyebiliyor veya sizi arayarak bu süreci tamamlıyor.

Ülkemizde ise banka ve aracı kurum gibi finansal kurumlarda hesap açmak için malesef kişisel olarak gitmeniz, gereken belgeleri (örn: adres için fatura) elden teslim etmeniz ve ıslak imza ile hesap açmanız gerekiyor. Ancak bu işlemleri tamamladıktan sonra mesafeli sözleşme ile banka iştiraklerinde hesap açabiliyor veya ek hizmet sözleşmeleri onaylayabiliyorsunuz.

Ülkemizde bu konuyla ilgili birden çok yasa koyucu kurum (SPK, BDDK, MASAK) olduğu için henüz hiçbir finans kurumu online hesap açımını destekleyemiyor. Robo danışmanlarla profesyonel varlık yönetimini kitlelere yayabilmek için ise online hesap açımının sağlanması gerek. Hesap açımı süreçlerinin kısalması tüm finans kurumlarında operasyonel verimin artması, müşteri başı giderlerin düşmesi ve doğaya daha az zarar verilmesi anlamına geliyor. Umarız ki ülkemizde bunun için gereken adımlar yakında atılır.

Burak Arslanpay
İnfina Yazılım A.Ş.
Genel Müdür Yardımcısı